Tóm tắt nội dung chính
-
Các loại điều hướng phổ biến: Bao gồm Hierarchical Navigation, Local Navigation, Global Navigation, Breadcrumb Navigation, Dropdown Menu, Mega Menu và Hamburger Menu.
-
Ví dụ thực tế: Menu chính ở đầu trang, breadcrumb hiển thị vị trí, menu thả xuống, hoặc biểu tượng hamburger trên giao diện di động.
-
Nguyên tắc thiết kế: Cần có cấu trúc rõ ràng, ngôn ngữ đơn giản, tuân theo tiêu chuẩn web, tối ưu cho thiết bị di động, khai thác footer menu hợp lý và giữ bố cục điều hướng tối giản, dễ hiểu.
1. Web Navigation là gì?
Web Navigation là quá trình xây dựng cấu trúc và giao diện điều hướng nhằm giúp người dùng dễ dàng di chuyển giữa các trang và mục nội dung khác nhau của website.
Hệ thống điều hướng có thể được thể hiện qua menu, thanh điều hướng, breadcrumb, liên kết nội bộ hoặc các phần tử định hướng khác. Mục tiêu của nó là giúp người truy cập hiểu được cấu trúc tổng thể của website, nhanh chóng tìm thấy thông tin và có trải nghiệm duyệt web liền mạch, thuận tiện.
2. Tầm quan trọng của Web Navigation
Một hệ thống điều hướng được thiết kế tốt mang lại nhiều lợi ích cho website:
3. Các loại Web Navigation phổ biến
3.1. Điều hướng toàn cục (Global Navigation)
-
Mục đích: Giúp người dùng nhanh chóng truy cập các khu vực chính như Trang chủ, Giới thiệu, Sản phẩm, Liên hệ... mang lại sự nhất quán trong trải nghiệm duyệt web.
3.2. Điều hướng phân cấp (Hierarchical Navigation)
-
Mục đích: Phù hợp với website có nội dung lớn, nhiều chuyên mục như báo điện tử, tạp chí, thư viện hoặc hệ thống học liệu.
Ví dụ minh họa – Trang chủ VnExpress:
Thanh menu chính hiển thị các chuyên mục như Thời sự, Thế giới, Kinh doanh, Pháp luật, Khoa học – Công nghệ, Thể thao, Giải trí…
Khi người dùng chọn mục Kinh doanh, sẽ xuất hiện menu phụ gồm Doanh nghiệp, Chứng khoán, Quốc tế… thể hiện rõ mối quan hệ phân cấp giữa các chuyên mục.
Cách sắp xếp này giúp người đọc hiểu rõ cấu trúc nội dung và di chuyển dễ dàng giữa các tầng thông tin.
3.3. Điều hướng cục bộ (Local Navigation)
Ví dụ minh họa – Trang chủ Tiki.vn:
Tiki sử dụng cột điều hướng bên trái (sidebar) liệt kê các danh mục sản phẩm như Nhà sách Tiki, Điện thoại – Máy tính bảng, Làm đẹp – Sức khỏe, Thời trang nữ…
Khi chọn một danh mục, người dùng sẽ thấy thêm các nhóm sản phẩm con hoặc gợi ý như Flash Sale, Coupon hot, Sản phẩm tương tự, giúp điều hướng cục bộ hiệu quả.
4. Ví dụ thực tế của Web Navigation
-
Primary Navigation: Thanh menu chính ở đầu trang, liên kết đến các mục quan trọng như Trang chủ, Giới thiệu, Dịch vụ, Blog, Liên hệ.
5. Nguyên tắc xây dựng Web Navigation hiệu quả
5.1. Lập kế hoạch cấu trúc rõ ràng
Trước khi bắt đầu thiết kế, hãy xác định số lượng trang chính – trang con và cách chúng liên kết với nhau. Một cấu trúc hợp lý giúp người dùng định hướng dễ dàng và giúp Google hiểu rõ nội dung website.
5.2. Tuân thủ tiêu chuẩn điều hướng web
Giữ nguyên các quy ước quen thuộc (như vị trí thanh menu, biểu tượng hamburger, mũi tên mở rộng, v.v.) giúp người dùng thao tác nhanh hơn mà không cần học lại cách sử dụng.
5.3. Sử dụng từ ngữ đơn giản, dễ hiểu
Tên menu nên ngắn gọn, rõ ràng, tránh dùng từ chuyên ngành hoặc viết tắt khó hiểu. Điều này giúp website dễ tiếp cận hơn và cải thiện SEO nhờ cụm từ khóa tự nhiên.
5.4. Tối ưu cho thiết bị di động
Đa phần người truy cập hiện nay sử dụng smartphone, do đó menu cần responsive – hiển thị linh hoạt, không lỗi, dễ chạm và dễ đọc trên mọi kích thước màn hình.
5.5. Tận dụng Footer Menu để bổ sung thông tin
Khu vực cuối trang là nơi lý tưởng để đặt các liên kết phụ như Chính sách bảo mật, Câu hỏi thường gặp, Liên hệ, Hỗ trợ kỹ thuật...
Footer menu không chỉ tăng tiện ích mà còn giúp tối ưu SEO nội bộ.
5.6. Tạo sự khác biệt rõ ràng giữa Navigation và nội dung chính
Dùng màu sắc, khoảng trắng hoặc kiểu chữ riêng để tách biệt khu vực điều hướng khỏi phần nội dung, giúp người dùng nhận diện nhanh và tập trung vào các mục quan trọng.
5.7. Hạn chế lạm dụng Dropdown Menu
Dropdown chỉ nên dùng khi thật sự cần thiết. Quá nhiều cấp menu khiến người dùng rối và khó thao tác, đặc biệt trên thiết bị di động. Nếu sử dụng, nên thêm ký hiệu mũi tên hoặc biểu tượng nhận biết để dễ quan sát.
5.8. Giữ cấu trúc Navigation Bar đơn giản
Thanh điều hướng nên gọn gàng, sắp xếp các mục quan trọng ở vị trí dễ thấy (đầu hoặc cuối trang). Sự tối giản giúp người dùng nhanh chóng tìm thấy nội dung chính và cải thiện tỷ lệ tương tác.
Kết luận
Web Navigation là yếu tố không thể thiếu trong thiết kế website hiện đại. Một hệ thống điều hướng khoa học không chỉ giúp người dùng trải nghiệm thuận tiện hơn, mà còn tối ưu SEO, nâng cao uy tín và tăng tỷ lệ chuyển đổi.
Vì vậy, hãy luôn đầu tư thời gian xây dựng navigation rõ ràng, dễ hiểu, thân thiện với mọi thiết bị để website của bạn hoạt động hiệu quả và chuyên nghiệp nhất.