Khi bạn ghé thăm 1 website trên 1 thiết bị di động, bạn sẽ dễ dàng bắt gặp được một số site có thiết kế giao diện mobile riêng và số khác lại thiết kế giao diện Responsive Design ( giao diện co giãn dựa trên giao diện chính trên desktop ). Điều đó là thật. Giao diện Responsive Design đang được chào đón bởi rất rất nhiều người dùng Internet trên Mobile. Điều này là chắc chắn. Không thể phủ nhận rằng giao diện co giãn Reponsive Web Design là 1 công cụ đầy tính mạnh mẽ nhưng…nó chưa hẳn là 1 giải pháp toàn diện.
image Mobile vs Responsive Websites : Cái nào tốt hơn ?
Mobile vs Responsive Websites : Cái nào tốt hơn ?
Cả 2 Mobile site và Reponsive site đều thật sự tối ưu hóa Website của bạn trên nhiều thiết bị di dộng khác nhau nhưng trong một vài tình huống phức tạp ví dụ như site của bạn có những thanh menu rối rắm ( đa cấp như Vnexpress, Tuổi Trẻ chẳng hạn ), rất nhiều thông tin trong 1 Website ( quảng cáo ? Banner ? ) hay rất nhiều hàm function đang xử lý thì rõ ràng lựa chọn 1 Mobile Site để trình bày và làm việc sẽ tốt hơn giải pháp Responsive Site. Trong bài viết này, chúng ta sẽ xét xem vài luận điểm chính về thiết kế Mobile Site hay là Responsive Design tốt hơn ? Và tốt hơn ở trường hợp nào .
Chạy nhanh hơn :
Mobile site rõ ràng sẽ load site ít nhất nhanh gấp 7 lần so với sử dụng Reponsive Website. Người thiết kế luôn luôn phải tối ưu các hàm đặc tả riêng cho Moile. Họ tối ưu và lược bỏ bớt nội dung của họ ( đặc biệt là hình ảnh ) hơn là khi đang ở trên Responsive Website.
Reponsive site chạy chậm hơn trên browser khi phải bận load những mã code HTML/CSS, trong khi Mobile chỉ định hiển thị nội dung mà người thiết kế đã nhấn mạnh cho người đọc.
Trong khi truy cập vào 1 trang responsive site, tất cả ảnh và mã script (javascript, jquerry) luôn được load đầu tiên, những thứ gây ra tác nhân load chậm. Còn khi ở trên mobile site, 1 trang Mobile site chỉ cần load những nội dung chính trước và sau đó là các thành phần mở rộng. Hình ảnh liên quan về nội dung trên giao diện này cũng đã được “Mobile resize “ ( mobile hóa ) và điều đó là điểm chính gây nên kết quả load nhanh hơn responsive site.
Tiết kiệm chi phí & thời gian khi phát triển :
Một trang Mobile site yêu cầu ít tốn thời gian lẫn tiền bạc để phát triển nó hơn là bỏ time ra làm 1 site responsive như xu hướng bây giờ. Nó thật sự dễ để tạo và bảo trì và vì nó độc lập với website giao diện chính của bạn nên bạn có thể tùy biến về thiết kế, tiết kiệm thời gian công sức bỏ ra để phát triển hơn là phải phát triển 1 website Responsive ngay từ đầu mà tính hiệu quả lại không cao và tốn thời gian đầu tư nhiều hơn.
Trong trường hợp của responsive design, bạn luôn được yêu cầu thiết kế tối thiểu 2 layouts cho trang web : Fullsite và smartphones. Bên cạnh đó, bạn phải add thêm những tính năng mới như : bảng, thanh điều hướng và hình ảnh cho giao diện responsive design đòi hỏi tính hiệu quả cao và thiết kế luôn đòi hỏi tính sáng tạo. Điều này sẽ khiến bạn “đau não” nếu bạn là nhà thiết kế, và đương nhiên kết quả là trang Web bạn tạo ra sẽ có giá cao hơn so với thiết kế 1 trang mobile riêng.
Nếu tôi là 1 nhà kinh doanh, đương nhiên, trong trường hợp này tôi sẽ chọn giải pháp thiết kế 1 Mobile site gọn nhẹ, tiết kiệm thời gian lẫn tiền bạc mà độ hiệu quả, hài lòng đến người đọc vẫn cao, chưa kể là chi phí bảo trì thâp hơn hoàn toàn.
Một vài website điện tử tiên phong trong vấn đề này ở Việt Nam ( VNE, Tiki.vn, TuoiTre… )
Dễ dàng để thực hiện :
Điều tuyệt vời dành cho những Web-Developer là bạn sẽ không phải đụng nhiều về source của trang chính ( trang cũ ) NHIỀU và nội dung thì đã có sẵn trong trang gốc. Điều bạn cần làm là sử dụng công nghệ gần đây để phát triển trên mobile site là đủ trong trường hợp nếu bạn đang có ý định lên planning để thiết kế lại website trong tương lai.
Một số ý kiến khác, việc thực hiện 1 trang responsive Web yêu cầu người lập trình phải biết sâu về các mẫu thiết kế pattern, công nghệ Web, thiết kế giao diện và nó sẽ khiến bạn tốn nhiều thời gian hơn cả cho dù bạn có định trước một khoảng dành cho nó. Và một điều đương nhiên là CODE nhiều thì Bugs cũng nhiều. Mà khi mà bạn phát triển lên 1 thứ gì đó lớn thì việc bảo trì của nó cũng sẽ phụ thuộc rất lớn vào cách thức bạn thực hiện ở nền tảng lúc đầu ra sao. Và điều này sẽ là “cơn ác mộng” cho những Web-Developer được yêu cầu làm lại 1 trang Web với công nghệ cũ sang công nghệ mới. Giống như là mình vô “dọn shit” cho người đi trước vậy 
Nâng cấp trải nghiệm người dùng :
Khi website bạn đã sẵn sàng cho người dùng trải nghiệm, thì bạn hãy thử đoán xem : Mobile site VS Responsive site. Cái nào hơn ?
Câu trả lời là Mobile is better than responsive . Lý do rất đơn giản. Mobile site được tạo ra cho người dùng, không phải dành cho các thiết bị i.e. Mobile, Laptop, Tablet, Phabet, etc.
Ngược lại, Responsive sites chú trọng đến các thiết bị nhiều hơn là chú trọng đến người dùng. Đó là lý do rằng tại sao cung cấp 1 trang Mobile lại đem đến sự trải nghiệm cho người dùng tốt hơn là tạo ra 1 trang responsive Website.
Một trang Mobie chỉ chứa đựng những tính năng cơ bản ( tính năng lõi ) của trang chính và nó cần thiết cho người dùng, vậy nên nó tạo sự dễ dàng hơn cho người dùng khi tiếp cận với những thứ mà họ muốn. Trong khi responsive site, tính năng lõi đôi khi bị ẩn dấu đâu đó sau hàng đống hàm ( hàm quảng cáo , hàm đăng ký thành viên, hàm đăng nhập…) Người dùng sẽ cảm thấy tốn nhiều thời gian hơn cho những việc đối với họ là không quan trọng.
Góc nhìn trên Desktop :
Ở Mobile site, luôn có 1 tùy chọn dưới footer khi bạn muốn chuyển sang “giao diện chính” ( giao diện dành cho desktop ). Từ đây, bạn có thể chuyển qua phiên bản desktop dễ dàng. Đây là 1 tùy chọn giúp người dùng có thể nhìn thấy rõ Website của bạn trông như thế nào ở hai giao diện khác nhau.
Với trường hợp Responsive site, người dùng sẽ không thể nào biết được hoặc khó tìm kiếm được chức năng đại loại giống thế. Nhưng thực tế mà nói, khá nhiều người vẫn thích giao diện desktop hơn là giao diện co giãn trên mobile. Đó là 1 điểm hạn chế lớn của responsive Web Design.
Tương thích với Tất cả các trình duyệt:
Mobile site tương thích với tất cả các trình duyệt cũ và mới bằng cách hiển thị các trang HTML support bởi tất cả các trình duyệt. Trong khi responsive website vẫn chưa tương thích tốt với các trình duyệt cũ như IE8 trở về trước, nơi là có đến 24% trình duyệt chiếm dụng trên thị trường.
Điểm tệ của IE8 nằm ở chỗ nó không hỗ trợ CSS3 ( media queries) điều mà tạo nên một xu hướng responsive web design sau này. Đó là lý do tại sao các công ty vẫn phàn nàn về giao diện co giãn này. Thực tế thì vẫn còn rất rất nhiều người dùng họ vẫn đang sử dụng các trình duyệt IE cũ, và để đáp ứng những “old-man” đó, giải pháp Mobile site là 1 sự lựa chọn hợp lý hơn cả. Tất nhiên với Responsive ta cần khuyên người dùng nâng cấp trình duyệt lên để hưởng các tính năng, sự trải nghiệm mới mang lại – một gợi ý nếu có ai đó chọn giải pháp thứ 2.
Tối ưu hóa mạnh mẽ :
Mobile site là 1 giao diện tối ưu hóa tuyệt đối trên chuẩn mobile, vậy nên tất cả những thứ bạn nhìn thấy trên giao diện mobile đã được tối ưu từ a-z ( có thể tham khảo m.tiki.vn ). Họ chia ra làm 2 giao diện : Desktop vs Mobile và nội dung trên mobile được tùy biến cùng các công cụ như thanh điều hướng giúp người dùng có thể trải nghiệm một cách dễ dàng nhất khi tiếp cận với giá trị mà website mang lại.
Trong trường hợp resposive site, bạn không thể biết được thiết bị mà người dùng thường truy cập. Vậy nên thật khó để bạn có thể tối ưu hóa nội dung ( ở đây là cách trình bày nội dung cho thật sự hấp dẫn ) trừ khi bạn áp dụng responsive lên cả giao diện Mobile site luôn.
Kết Luận :
Như những gì bạn thấy, trên đây là 1 danh sách các luận điểm rõ ràng về một vài thứ mà mobile site có thể làm tốt hơn hẳn responsive site.
Tuy nhiên, cả 2 loại web design đều thực sự tốt nhưng nếu bạn muốn cung cấp cho khách hàng của bạn chỉ những thông tin quan trọng và đang cần tạo 1 trang cho các thiết bị di động trong 1 thời gian ngắn và ít tốn kém thì Mobile Web Design là 1 sự lựa chọn đúng đắn. ( Lưu ý là trang mobile của bạn sẽ hoàn toàn không chứa chấp các loại banner quảng cáo và điều đó cũng đồng nghĩa rằng bạn sẽ phải chấp nhận 1 thực tế là đôi khi khách hàng sẽ truy cập vào trang Mobile nhiều hơn để tránh các loại quảng cáo phiền phức từ website của bạn đó. )
Cuối cùng, dù bạn chọn phương án nào thì bạn vẫn nên cân nhắc đến các yêu cầu lúc đầu của mình đặt ra phù hợp với giải pháp đó hay không. Điều này tùy thuộc phần lớn vào mô hình doanh nghiệp của bạn. Vậy nên, tốt nhất hãy nên “nghiên cứu thị trường” cho tốt để có thể hiểu rõ doanh nghiệp của bạn cần gì, từ đó có thể ra quyết định 1 cách dễ dàng hơn. Một cách để giải quyết vấn đề này là bạn nên tham khảo ý kiến khách hàng hoặc xem các trang web đã tồn tại ở VietNam hoặc nước ngoài để có thể đi đến quyết định phù hợp.
Bài dịch của mình đã tùy biến lại 1 số nội dung cho phù hợp theo cấu trúc Việt Nam dựa trên quan điểm cá nhân của mình, nếu các bạn có gì cảm thấy không ổn, xin đừng ngần ngại mà để lại comment góp ý với mình nhé !